برنامه نویسی چیست؟ بررسی انواع زبان های برنامه نویسی

برنامه نویسی کامپیوتر و کدنویسی چیست؟ برنامه نویسان چه کسانی هستند؟ این ها سوالاتی هستند افراد ممکن است قبل آشنا شدن با دنیای کامپیوتر از خود بپرسند و جواب دقیقی برای آن نداشته باشند.

در دنیای امروز همه ما به نوعی با کامپیوترها و نرم افزارهای مختلف سروکار داریم. از خریدهای آنلاین و مشاهده فیلم و موسیقی گرفته تا استفاده از دستگاه های خودپرداز. تمام این موارد به لطف پیشرفت تکنولوژی و افزایش استفاده و کاربرد کامپیوترها میسر شده است.

تعریف برنامه نویسی

هر کامپیوتری فارغ از اینکه چه نوع کامپیوتری میباشد مثل سیستم خانگی, لپ تاپ, سرور, بردهای کوچک و… برای اهداف مختلف و ارائه خدمات گوناگون نرم افزارهای کامپیوتری را اجرا میکنند. این نرم افزارها با استفاده زبان های برنامه نویسی و توسط کدنویسی ساخته شده اند که به این کار برنامه نویسی کامپیوتر میگویند.

به بیان دیگر برنامه نویسی عملی است که به ماشین یک سری دستور العمل ها داده میشود که تعیین میکند یک برنامه چه کارهایی را باید انجام دهد. در ادامه این برنامه توسط یک کامپیوتر اجرا میشود تا عملیات مورد نظر را انجام دهد. برنامه کامپیوتری دستور العمل های نوشته شده را به زبانی قابل فهم برای کامپیوتر تبدیل میکند. البته این کار در اصل توسط کامپایلر مخصوص همان زبان انجام میشود که بحثی تخصصی در علوم کامپیوتر میباشد.

برنامه های کامپیوتری انواع مختلفی دارند. این برنامه ها میتوانند مانند نرم افزارهایی باشند که روی گوشی یا کامپیوتر خود نصب میکنید و روزانه از آنها استفاده میکنید. یا وبسایتی باشند که از طریق مرورگر اینترنتی آن را مشاهده میکنید. این نوع از برنامه ها بروی یک کامپیوتر که به آن سرور گفته میشود قرار میگیرند تا همه افراد از هر نقطه در کره زمین به آن دسترسی داشته باشند.

برنامه نویس چه کسی است؟

تا به اینجا با نرم افزارهای کامپیوتری آشنا شدیم و متوجه شدیم که به وسیله کدنویسی ساخته میشوند. به شخصی که برنامه های کامپیوتری را تولید میکند اصطلاحا برنامه نویس میگویند. وظیفه این شخص فکر کردن درباره نحوه پیاده سازی کارهایی است که ماشین قرار است انجام دهد میباشد. در این مرحله معمولا فرد مورد نظر با مسائل مختلفی روبرو میشود که نیاز دارد تا برای آنها راه حل های مناسب و بهینه ای پیدا کند. این کار در واقع بخشی از طراحی الگوریتم برنامه میباشد. بعد از پیدا کردن راه حل ها نوبت به کدنویسی آنها یا پیاده سازی این روش ها با زبان های برنامه نویسی میباشد. به فرد برنامه نویس معمولا توسعه دهنده نرم افزار نیز گفته میشود.

آشنایی با زبان های برنامه نویسی

در دنیای کامپیوترها زبان های مختلف برنامه نویسی وجود دارند که اغلب شاید برای افرادی که قصد دارند وارد این حوزه شوند گیج کننده باشد. همانطور که انسانها دارای زبان های مختلفی برای ارتباط برقرار کردن با یکدیگر هستند. در دنیای برنامه نویسی نیز زبان های مختلفی تا به حال طراحی شده اند که هرکدام با هدفی خاص پا به این مسیر گذاشته اند.

در بخش برنامه نویسی وب زبان های PHP, جاوا اسکریپت, روبی, سی شارپ از محبوبیت خاصی برخوردار هستند. همچنین از زبان پایتون نیز در ساخت برنامه هایی در بستر وب استفاده میشود.

برای طراحی اپلیکیشن های موبایل از زبان های جاوا و کاتلین برای برنامه نویسی اندروید استفاده میشود. از زبان سویفت نیز در ساخت برنامه های سیستم عامل iOS استفاده میکنند. فریمورک فلاتر این امکان و به توسعه دهندگان میدهد که برای اکثر پلتفرم ها و سیستم عامل برنامه های کاربردی تولید کنند. برای آشنایی بیشتر میتوانید به مقاله فلاتر چیست؟ مراجعه کنید.

آشنایی با انواع برنامه نویسی

دنیای برنامه نویسی تنوع بسیار زیادی دارد. هر شخص معمولا در یک زمینه خاص به ساخت نرم افزار و اپلیکیشن میپردازد. درست مانند علم پزشکی که هر شخص در یک زمینه به خصوصی تخصص دارد.

افراد معمولا برحسب علاقه زمینه مورد نظر برنامه نویسی خود را انتخاب میکنند. این انتخاب میتواند البته در سال های بعدی تغییر کند و یک توسعه دهنده وارد حوزه جدیدی شود.

برنامه نویس سیستم

این گروه از افراد در زمینه توسعه نرم افزارهای سیستمی که وظیفه تعامل با سخت افزار را دارند را برعهده دارند. معمولا در پروژه های طراحی سیستم عامل, فریمورک های مخصوص مدیریت سخت افزار همکاری میکنند.

برنامه نویس شبکه

با گسترش اینترنت و استفاده از کامپیوترهای شخصی شبکه های کامپیوتری نیز با تغییرات بسیاری روبرو شده اند. برنامه نویسان شبکه باید درک عمیقی از ساختار شبکه, پروتکل های ارتباطی, TCP/IP و… داشته باشند تا بتوانند نرم افزارهای مورد نیاز را توسعه دهند.

برنامه نویس بازی

این گروه از برنامه نویسان در زمینه گرافیک کامپیوتر, انیمیشن و بهینه سازی برنامه ها باید آگاهی کامل داشته باشند. همچنین اگر برای سخت افزار به خصوصی بازی طراحی میکنند با نحوه برنامه نویسی برای آن محصول نیز باید آشنا باشند.

برنامه نویس وب

افرادی که در زمینه برنامه نویسی وب فعالیت میکنند با مواردی همچون معماری های گوناگون, محدودیت های امنیتی, پروتکل های بستر اینترنت و… آشنا باشند.

برنامه نویس موبایل

به دلیل محدود بودن منابع گوشی های موبایل نسبت به کامپیوترها این دسته از برنامه نویسان توجه ویژه به بهینه سازی برنامه, محدودیت حافظه و واکنشگرا بودن نرم افزار باید داشته باشند.

اگر به برنامه نویسی موبایل علاقه دارید میتوایند این کار و با فریمورک فلاتر شروع کنید. کافیست از دوره اختصاصی آموزش فلاتر استفاده کنید.

برنامه نویس بلاکچین

بلاکچین از مباحث جدید دنیای کامپیوترها میباشد که در یک دهه اخیر به وجود آمده است و کاربرد اساسی آن در حال حاضر ایجاد ارزهای دیجیتال میباشد. به دلیل محبوبیت ارزهای دیجیتال و همچنین پتانسیل های موجود در تکنولوژی بلاکچین امروزه برنامه نویسی بلاکچین از مباحث داغ حوزه فناوری میباشد. این گروه از توسعه دهندگان مسئول ساخت و نگهداری بلاکچین های اختصاصی, ساخت نرم افزارهای بلاکچین, قرارداد های هوشمند و… میباشند.

مهارت های موردنیاز یک توسعه دهنده

یک برنامه نویس زمانی که مسئول توسعه یک نرم افزار است مسئولیت های متنوعی را نیز باید برعهده گیرد.

• نوشتن کد تمیز
• استفاده از معماری مناسب
• قدرت دیباگ و خطایابی
• تست اپلیکیشن
• قدرت ارتباط و یادگیری خوب
• امکان انجام کار تیمی
• صبور بودن
• تسلط به نرم افزارهای کنترل ورژن

مهارت های بالا جدا از مهارت برنامه نویسی و ساخت نرم افزار میباشد. به همین شغل برنامه نویسی یک شغل تقریبا سخت میباشد و خیلی از افراد امکان کنار آمدن با شرایط آن را ندارند. همچنین در این شغل باید همیشه در حال یادگیری و به روزرسانی علم خود باشید.

چگونه برنامه نویس شویم؟

برای تبدیل شدن به یک برنامه نویس ابتدا باید حوزه ای که میخواهید در آن فعالیت کنید را بشناسید. میخواهید یک اپلیکیشن موبایل طراحی یا یک نرم افزار تحت وب؟ به برنامه نویسی دسکتاپ علاقه دارید یا بازی سازی؟ با پاسخ دادن به این سوال شما قدم اول را با موفقیت برداشته اید.

در مرحله دوم باید زبان های برنامه نویسی که در آن حوزه امروزه بیشتر از همه استفاده میشود را پیدا کنید و یکی را انتخاب کنید. برای مثال در سالهای قبل از زبان ویژوال بیسیک و دلفی به شکل گسترده ای استفاده میشد اما امروزه خیلی از افراد این زبان ها را فراموش کرده اند و یادگیری آنها تقریبا کمکی به شما نمیکند.

بعد از اینکه زبان برنامه نویسی مورد نظر را هم انتخاب کردید نوبت به یادگیری مفاهیم پایه برنامه نویسی میشود. با انجام تمرین های مختلف به درک خوبی از طراحی الگوریتم و زبان های برنامه نویسی میرسید و آماده ساختن نرم افزارهای واقعی خواهید شد.

دوره آموزشی را انتخاب کنید افراد مختلف از آن استفاده کرده اند و کیفیت آن را تضمین میکنند.

از شاخه به شاخه پریدن نیز پرهیز کنید و سعی کنید در یک حوزه عمیق شوید.

زبان های برنامه نویسی معمولا شامل یک وبسایت مرجع میباشند که تمام آموزش ها به شکل رایگان در آن قرار دارد و میتوانید از آن استفاده کنید.

برای مثال وبسایت شرکت اوراکل شامل آموزش های کامل زبان جاوا میباشد.

نتیجه گیری

برنامه نویسی به روندی گفته میشود که در آن یک شخص یا گروهی از برنامه نویسان تلاش میکنند تا برای انجام وظایفی خاص برنامه های کاربردی را تولید کنند که توسط یک ماشین اجرا میشود. این وظایف با استفاده از زبان های برنامه نویسی که امروزه وجود دارند توسعه داده میشوند سپس برنامه مورد نظر به زبان قابل فهم برای کامپیوتر که زبان ماشین است تبدیل میشود.